Eigenlijk kun je niet spreken van een trend. Het Sloveense wijnhuis Batič bijvoorbeeld maakt al sinds 1852 natuurwijnen. Ze droegen destijds alleen nog niet het predicaat Vin Nature. En dus wordt het nu als nieuw of in elk geval als tamelijk nieuw beschouwd. Anno 2019 willen we alles betitelen. Da’s geen verwijt, ik wijs niet met het beschuldigende vingertje, we moeten het alleen wel in historisch perspectief blijven zien.
Bij een Vin Nature wordt er uiteraard geen gebruik gemaakt van chemische bestrijdingsmiddelen op de wijngaard, er wordt ingezet op natuurlijke vijanden om ongedierte tegen te gaan. Tijdens het vinificatieproces wordt er gewerkt met uitsluitend wilde gisten, gisten uit de natuur gevangen. Wilde gisten geven de wijn een specifiekere smaak, zoveel anders dan gecultiveerde gisten, gisten uit een laboratorium. Gisten zijn niet weersgevoelig. Je komt nooit natuurlijke gisten te kort. Ik heb wel eens gelezen dat de gistcultuur de mensheid overleeft. Gisten zijn niet uit te bannen.
Een Vin Nature bevat geen sulfieten, geen additieven en de druiven worden handmatig geplukt. Vaak wordt er tijdens de oogst rekening gehouden met de maanstand maar da’s niet altijd het geval. Een Vin Nature is een arbeidsintensieve wijn, met een hoog afbreukrisico. De kans dat een oogst wordt afgeschreven is vele malen groter. Nogal wiedes dat een Vin Nature een prijskaartje heeft.
Laat ik voorop stellen dat niet alle natuurwijnen kwaliteitswijnen zijn, onder natuurwijnen heb je chaotische wijnen, wijnen die uit balans zijn. Mijn stelling is dus niet dat we massaal moeten overstappen op Vin Nature. Dat gaat ook niet werken want er is nog te weinig Vin Nature in de wereld om de reguliere wijnen te laten staan en er zijn te veel mooie reguliere wijnen om deze rigoureus af te schrijven.
Door de opwarming van de aarde voorzie ik een grote(re) opkomst van Vin Nature. De merlot trekt het nu al niet meer in de Bordeaux. Deze druif wordt er door de hitte te rijp waardoor die geen spanning meer geeft in het glas. Over een paar jaar mag er op meerdere plekken op de aardbol geen gif meer worden gespoten. Back to basic, da’s de toekomst.
Toonaangevend op het gebied van Vin Nature zijn Henri Milan van Domaine Milan Courtois en Julien Courtois & Heidi Kuka uit de Provence. Zij zijn heel bewust bezig, ze respecteren wat de aarde hen geeft. En nee, het zijn geen geitenwollensokkentypes, integendeel. Ze werken veelal met het druivenras grenache, maar da’s vrij logisch, grenache gedijt uitstekend in het zuidoosten van Frankrijk. Koploper in eigen stad is Jim de Jong, hij is gespecialiseerd in natuurwijnen. Wie bij hem wil proeven moet snel zijn want zijn restaurant in De Hofbogen staat – om niet-vinologische redenen – in de verkoop.
Een Vin Nature kan doorgaans veel keukens aan. Natuurwijnen combineren bij soja, bij rijke botersauzen en bij lichte, frisse, groene dressings. Een Vin Nature conformeert zich naar het gerecht. Het is een flexibele wijn omdat er geen rotzooi in zit. Een Belg zou zeggen: je drinkt en plast ‘m tegelijkertijd. Het lichaam schrikt namelijk niet van een Vin Nature. Je krijgt er ook geen hoofdpijn van.
Waarom ik vooral fan ben van Vin Nature? Een fles Vin Nature kun je met gemak 30 dagen open laten staan. De zuren veranderen uiteraard, de kleur wordt donkerder maar het fruit blijft. Bij een reguliere open wijn is er na 3 à 4 dagen geen fruit meer over. Geef een Vin Nature lucht en hij geeft zoveel meer aroma’s prijs. Doe ‘m in een karaf en schenk ‘m in ruime glazen. Een goede Vin Nature is opwekkend. Ik, als verwende proever, word er in elk geval door getriggerd.
Harrie Baas
Harrie Baas 17 juli 1970 te Vlissingen
Loopbaan: Chef de rang bij Interscaldes in Kruiningen, maître bij Savelberg in Voorburg, maître-sommelier De Zwethheul in Schipluiden, sommelier La Vilette in Rotterdam, restaurantmanager De Arendshoeve in Bergambacht, sommelier Parkheuvel, mede-eigenaar Amarone in Rotterdam (2005-2015), freelance wijncoach, eigenaar Harries Wine & Deli in Rotterdam (2018-heden).
Typisch Harrie: “Ik schakel van zijn 1 naar zijn 5, alles of niets, er is geen middenweg”
Beeld: Antim